We hebben er lang op moeten wachten, maar uiteindelijk zien we de indexen dalen. Iets wat we maanden geleden al hadden verwacht, gebeurt nu dan echt. September en oktober zijn de maanden waarin de indexen het meest kwetsbaar zijn. Dit jaar is het niet anders. Al moeten we natuurlijk afwachten wat oktober gaat brengen. Het stelsel van centrale banken van Amerika (FED) kwam dinsdag en woensdag bijeen. Volgens verwachting werd de rente niet verhoogd. Maar in de persconferentie kwam naar buiten dat de FED waarschijnlijk nog niet klaar is met de renteverhogingen en dat de rentedalingen in 2024 waarschijnlijk niet zo groot zullen zijn dan iedereen had verwacht. Dat zorgde ervoor dat de indexen in waarde daalden. De waarderingen waren toch al veel te hoog in onze optiek. De stijgingen sinds maart op basis van artificial intelligence was ook veel te ver doorgelopen. Net als tijdens de internet bubbel van 1999. Er komt een tijd dat iedereen kijkt naar waarderingen. Buitens deze zaken zijn er nog een aantal problemen waar de beurzen mee te maken hebben. Dus een daling is een goed iets. Voor de week daalde de Dow-Jones met 1,9%. De S&P 500 deed het iets slechter met een daling van 2,9%. De grootste daling was voor de Nasdaq. Deze index moest 3,6% voor de week prijs geven.
We hebben nog één week te gaan, voordat de maand voorbij is. Of we weer gaan stijgen is maar de vraag. Wij denken dat het sentiment in de afgelopen week gedraaid is en dat het wel even kan duren, voordat de beleggers weer positief worden. Qua bedrijfscijfers komen niet heel veel bedrijven meer naar buiten. Dus de impact zal gering zijn. Op vrijdag komt het “personal consumption expenditures” (PCE) cijfer naar buiten. Dit cijfer is een favoriet cijfer van de FED om te zien of de inflatie naar beneden komt. Als dat zo is, dan kan de rentepauze wellicht langer duren. De verwachting is dat het cijfer met 0,5% is gestegen in de afgelopen maand, dat zou dan op jaarbasis 3,5% zijn. Hoger dan de 2% dat de FED graag zou willen zien. Mocht het cijfer lager uitvallen, kan dat gunstig zijn voor de aandelen indexen. Maar andersom geldt hetzelfde. Buiten de waarderingen die hoog zijn, hebben de beurzen ondertussen nog een ander probleem erbij gekregen. Komende zaterdag heeft de regering niet voldoende fondsen om aan haar kortlopende verplichtingen te voldoen. Dat zou kunnen betekenen als de regering het niet eens kan worden over het pad dat genomen moet worden, dat er een (gedeeltelijke) sluiting zal plaatsvinden van de overheid. De Republikeinen vinden dat de huidige regering van Biden veel te veel geld uitgeeft aan allerlei zaken, behalve aan de zaken die voor de Republikeinen belangrijk zijn. Zoals bijvoorbeeld meer geld voor de opvang en het sluiten van de grens voor vluchtelingen. Ook het maar blijven steunen van de Oekraïne, zonder dat er meer geld gaat naar bijvoorbeeld de veteranen in Amerika is in het verkeerde keelgat geschoten. Of de regering nu wel of niet gaat sluiten, zorgt voor extra onrust op de beurzen. Daarbij komt nog eens de staking in de auto industrie, dat zorgt voor nog meer onrust. Het is dan ook niet vreemd dat beleggers even wat geld van tafel halen om te zien wat er gaat gebeuren. Iets waar wij al vaker aandacht hebben besteed is de prijs van de obligaties. De rentes blijven wereldwijd oplopen. Goed voor spaarders, maar met de hogere rentes die men risicoloos kan krijgen, wordt het wel een concurrent voor aandelen. De 10 jaar rente sloot afgelopen vrijdag op 4,43%. Dat is sinds 2007 niet meer zo hoog geweest. Goed nieuws voor de spaarders. Maar als we kijken naar bedrijven die willen geld lenen, die betalen nu opeens veel meer rente, dan voorheen. Vooral de groei aandelen hebben daar last van. Denk daarbij vooral aan de technologiesector. Deze sector had het tot nu toe relatief goed gedaan door de artificial intelligence hype. Maar moeten nu de prijs voor betalen. Als de rente verder gaat stijgen boven de 4,5%, dan is de kans groot dat vooral die sector het lastig gaat krijgen. In de afgelopen week hebben we gezien dat het openstaande credit card saldo boven de $1 triljoen is gestegen. Veel rentepercentages liggen boven de 22% op credit card leningen. Probeer dat maar eens af te lossen. Wij denken, ondanks de cijfers, dat veel landen al in een recessie zitten, maar met creatief boekhouden nog groei laten zien. Dat kan even goed gaan, maar er komt een periode dat de waarheid de fantasie achterhaald. In onze optiek staan we aan de vooravond van verdere dalingen. Sentiment zal een belangrijke rol gaan spelen. Maar een daling van 10% of meer sluiten we niet uit. Wij stonden al langer met veel cash langs de zijlijn. Als de geschiedenis zich herhaalt, dan verwachten we in oktober een bodem. Vanuit daar zouden we een eindejaarsrally kunnen gaan zien. Dus voor de korte termijn hebben we onze verzekeringen op zijn plaats voor verdere dalingen, maar ondertussen kijken we naar goede bedrijven waar we in willen beleggen, zodra het sentiment weer omslaat.